محافظت و مراقبت در دندانپزشکی، پوشیدن دستکش به مدت طولانی در حین درمان و تعریق شدید دست ها داخل دستکش تأثیر نامطلوبی بر پوست به جا می گذارد. کرم های تقویت کننده و محافظت کننده از پوست دست، مقاومت پوست را افزایش داده و چربی و رطوبت را به دست ها بازمی گرداند.
چه زمانی باید از کرم های محافظت کننده از پوست استفاده کرد؟
*پیش از شروع کار
*پیش از پوشیدن دستکش به مدت طولانی
*پس از شستن دست ها
چه زمانی باید کرم های مراقبت از پوست استفاده شود؟
*پس از اتمام کار
شستشوی دست ها:
شستشوی دست ها آلاینده ها را از بین می برد و شمار میکروارگانیسم ها را کاهش می دهد. با این وجود، شستشوی دست ها جایگرینی برای ضدعفونی آنها به شمار نمی رود، چرا که کاهش تعداد پاتوژن ها در این پروسه به اندازه ای نیست که موجب جلوگیری از انتقال ارگانیسم های بیماری زا و در نتیجه انتقال عفونت از طریق دست ها شود.
دست ها باید پیش از شروع کار و در صورت مشاهده هر گونه آلودگی شسته شوند.
نحوه شستشوی صحیح دست ها:
لوسیون شستشو را با کمی آب سرد یا ولرم بر روی دست ها پخش کرده و آن را به طور کامل با آب ولرم بشویید.
دست ها را با یک حوله یک بار مصرف نرم به طور کامل خشک کنید. فاصله میان انگشتان را مورد توجه قرار دهید.
از یک لوسیون شستشو با pH خنثی(در حدود ۵٫۵) برای شستن دست های خود استفاده کنید تا pH طبیعی پوست شما حفظ شود. از شستشوی غیرضروری دست ها به صورت مداوم پرهیز کنید؛ چرا که این کار، چربی های محافظ را از سطح پوست زدوده و اثرات منفی بر عملکرد محافظتی آن به جا می گذارد.
اهرم دیسپنسر جهت آماده سازی برای بهداشت دست:
تجهیزات لازم برای ضدعفونی و شستشوی دست ها باید تا جایی که ممکن است، در بسته بندی های اصلی خود نگهداری شوند.
دیسپنسر لوسیون های شستشو و مواد ضدعفونی کننده باید پیش از هر بار پر کردن مجددا تمیز و ضدعفونی شوند. این کار مطابق دستورالعمل سازنده انجام می شود.
اگر تجهیزات شستشوی دست ها به ظروف دیگری منتقل شوند، این ظروف می بایست پیشتر کاملا تمیز و خالی شده باشند و آن بچ قابل ردیابی باشد. کارمندان باید به طور کامل آموزش دیده باشند و کلیه سوابق باید ثبت گردند. تاریخ پر کردن مجدد، تاریخ انقضاء، بچ نامبر و کارمندانی که در انجام امور دخیل بوده اند، در سوابق قید می شوند.
دستکش:
ضروریست در تمامی مواردی که خطر عفونت یا تماس بالقوه با مایعات و ترشحات بدن وجود دارد، و نیز برای عملیات ضدعفونی، تمیزکردن و دفع از دستکش استفاده شود.
دستکش های پزشکی در اندازه های مناسب باید در اختیار تمامی کارکنان قرار بگیرد. این دستکش ها باید حداقل پس از هر بیمار تعویض شوند. کارکنانی که به تمیزی و ضدعفونی سطوح و ابزار می پردازند، باید از دستکش های ضخیم که در برابر مواد شیمیایی مقاوم هستند استفاده کنند.
برای تمیز کردن، ضدعفونی و دفع باید از دستکش های ضخیم مناسب استفاده شود. پیش از خرید دستکش، اطلاعات موجود در برگه ایمنی ضدعفونی کننده ها و مواد پاک کننده مورد استفاده را مطالعه کنید.(بخش ۸: نظارت و تعیین محدوده قرار گرفتن در معرض مواد/ تجهیزات حفاظت فردی)
دستکش ها چگونه مورد استفاده قرار می گیرند؟
*پیش از پوشیدن دستکش، از خشک بودن دستان خود اطمینان حاصل کنید.
*عمل ضدعفونی دست را پیش از پوشیدن و پس از درآوردن دستکش انجام دهید.
چه زمانی از دستکش های پزشکی یک بار مصرف استفاده کنیم؟
*زمانی که احتمال تماس با خون یا ترشحات وجود داشته باشد.
*در هنگام فرآیندسازی محصولات دندانی بر پایه رزین های آکریلیک و سیمان.
*در هنگام تماس با مواد عفونی
چه زمانی از دستکش های یک بار مصرف استریل استفاده می شود؟
*در جراحی های دهان و دندان و بسته شدن زخم
*قبل از جراحی دهان و دندان برای بیمارانی که در معرض خطر عفونت زیاد قرار دارند.
*برای عصب کشی و کشیدن دندان.
چه زمانی باید از دستکش های ضخیم و مقاوم در برابر مواد شیمیایی استفاده شود؟
*برای آماده سازی تجهیزات پزشکی
*برای تمیز کردن و ضدعفونی سطوح
*برای عملیات دفع
چه عواملی موجب تمایز میان کارآیی شستشوی بهداشتی دست از ضدعفونی بهداشتی آن می شود؟
عمل شستشوی بهداشتی دست ها شمار باکتری های موجود بر سطح دست را تا ۳log کاهش می دهد. از طرف دیگر، ضدعفونی دست ها تعداد باکتری ها را تا ۵log و کاندیدا آلبیکنس را ۴log کاهش می دهد.
بنابراین میتوان گفت که در حالت کلی، ضدعفونی دست ها ۱۰۰ برابر بیشتر از شستشوی آنها با لوسیون ضدمیکروبی موجب کاهش باکتری ها می شود. اطلاعات مربوط به اثربخشی لوسیون های ضدعفونی کننده در برابر ویروس ها، از جمله اطلاعات درج شده در VAH نمی باشد و تنها از طریق کارخانه سازنده به دست می آید.
-لباس های حفاظت کننده:
لباس محافظ، لباسی است که برای محافظت از کارکنان در برابر آسیب یا عفونت در محل کار یا جلوگیری از آلودگی توسط مواد بیولوژیکی نظیر قارچ و باکتری استفاده می شود. رعایت موارد زیر به انضمام استفاده از دستکش برای تمامی کارکنان الزامیست:
*محافظت از بینی و دهان:
در هنگام هر نوع معالجه و درمان، از ماسک استفاده می شود تا خطر ابتلا به عفونت توسط ذرات معلق هوا که حاوی میکروارگانیسم می باشند و نیز توسط خون و بزاق کاهش یابد. ماسک باید به طور کامل بینی و دهان را پوشش داده و به صورت نزدیک باشد. همچنین ماسک ها برای محافظت از بینی و دهان در حین کار در شرایطی که می تواند منجر به ورود ذرات گرد و غبار و یا اجسام خارجی ریز به درون لوله های تنفسی گردد، مورد استفاده قرار می گیرند. هر زمانی که ماسک از روی صورت برداشته شود یا در صورت خیسی و کثیفی، تعویض می گردد.
*عینک ایمنی با حفاظ جانبی:
عینک ایمنی با حفاظ جانبی به منظور کاهش خطر انتقال عفونت توسط ذرات معلق هوا که حاوی میکروارگانیسم می باشند و نیز خون و بزاق مورد استفاده قرار می گیرد. این عینک ها موجب جلوگیری از انتقال عوامل بیماری زا از طریق غشای دهان می شوند. هر بار عینک ایمنی آلوده شد، یک پارچه تمیز را در مواد ضدعفونی کننده خیس کرده و با استفاده از این دستمال آن را تمیز کنید.
*لباس محافظ(کت، پیش بند، پوشاندن مو در صورت نیاز):
در شرایطی که احتمال آلودگی لباس ها با ارگانیسم های بیماری زا در حین درمان وجود داشته باشد، لباس های حفاظتی مورد استفاده قرار می گیرند. پس از هر نوبت درمان، این لباس ها تعویض می شوند. در صورتی که خطر خیس شدن لباس در طی کار وجود داشته باشد، از پیش بندهای ضد آب استفاده می شود. در صورتی که احتمال آلودگی لباس های تکنسین دندان پزشکی در پروسه کار درمانی دندان ها وجود داشته باشد، باید از لباس های محافظ نیز استفاده شود.
انتظار می رود که لباس های کارکنان با میکروارگانیسم های ناشی از ذرات معلق هوا در طول کار دندان پزشکی آلوده شوند، بنابراین لازم است قوانین لازم برای عملیات تعریف شوند.
تجهیزات حفاظت فردی برای فرآیند ضدعفونی:
*لباس محافظ تنگ و سیال(کت آستین بلند)
*دستکش های محافظ بلند و تنگ سیال که نسبت به ضدعفونی کننده ها و پاک کننده ها مقاوم هستند.
*محافظ بینی، دهان و چشم؛ به جای عینک محافظ می توان از لبه برآمده کلاه نیز استفاده کرد.
حداقل تجهیزات حفاظت فردی که در هر نوبت درمان مورد استفاده قرار می گیرند:
*دستکش های پزشکی
*ماسک محافظ دهان و بینی
*عینک ایمنی
